O wyręczaniu

Powstanie niepełnosprawności, w tym poudarowej, stawia udarowca i jego najbliższych w zupełnie nowej syuacji. Jednym z pytań, które zadaje sobie czasem opiekun brzmi: 

czy wyręczać osobę po udarze mózgu we wszystkim? 

Odpowiedź jest superprosta. NIE. O ile udarowiec nie jest w pełni bez kontaktu i nie leży bez możliwości ruchu - nie. 

Niestety sprawa nie jest taka prosta. Bo z jednej strony bardzo łatwo jest wszystko podać, nakarmić, zawiązać but, ubrać, odkręcić, zakręcić, przewieźć na wózku, załatwić, z drugiej - takie wyręczanie nie pozostawia choremu przestrzeni na mobilizację. 

 To właśnie dlatego w szpitalach stawia się stoliki po porażonej stronie (jeśli jest tyle miejsca, oczywiście). Ma to zachęcać do sięgania, samodzielności... Nie wiem, czy to działa. U mnie w pierwszym szpitalu nie zadziałało. Wyciągałam prawą rękę, niemal zawsze. A jeszcze się wycwaniłam. Przez kilka tygodni leżałam pod oknem, więc parapet służył za szafkę. Nie pamiętam, czy dostawałam za to ochrzan. W innych szpitalach czasem się zdarzyło. A w szpitalu czerniakowskim - nie wiem:) 

Czy mnie wyręczano? Pewnie trochę tak przez te pierwsze tygodnie, kiedy ktoś był ze mną non-stop. Ale wiem, że sama sobie brałam picie, sama sobie jadłam (ok, pokrojenie mięsa nadeszło po dłuuuugim czasie)... Mama mi "naprawiała" łóżko. Bo ja z tych, którym prześcieradło nie trzyma się łóżka, a poszewki - poduszek. Mamę to wkurza. Mnie, wtedy, nie za bardzo. Poprawianie prześcieradła w szpitalu to syzyfowa praca. Bo i tak po 10 minutach spadnie, nawet jak się nie ruszasz. 

Na pierwszą rehabilitację jechałam już w niezłym stanie i, przede wszystkim, w ciągu dnia zostawałam sama. Sama się ubierałam, sama musiałam się umyć, pójść do kiosku... Sami wiecie;) 

Jasne, że szło opornie, koszmarnie. Miałam wrażenie, że po takim ubieraniu, nie mam energii na rehabilitację. Na cokolwiek w sumie. A kiedy chciałam, żeby ktoś bliski mnie wyręczył, bo byłam zmęczona, to bywało różnie. Z tego co pamiętam, przyjaciołom się zdarzało. Rodzinie - rzadko. Twarda miłość. 

Jasne, że szłam na łatwiznę. Adidaski, jak trzeba było je nosić, przydeptywałam. A tak w ogóle nosiłam klapki, jak najmniej warstw ubrań, biustonosza nie... Biustonosz jest dla mnie dalej sporym wyzwaniem, ubierać się nie lubię, męczy mnie to i nie idzie za dobrze. Z takiej ubieraniowej malizny zostawało u mnie tylko zapinanie suwaka (przyszło o wiele później) i wiązanie butów (przy rodzicach przydeptane adidaski nie przejdą. Nigdy). Ale pomocy w tej dziedzinie nie zaliczam do wyręczania. Zachęcano mnie z drugiej strony do próbowania. Gdyby nie zachęcano - do tej pory bym nie mogła zapiąć kurtałki. A tak to proszę o pomoc tylko wtedy, gdy próbuję million razy i nie wychodzi, albo wtedy, kiedy się spieszę. Turururu. 

Jestem przekonana, że mądra postawa moich rodziców i brata miały wielkie znaczenie dla mojego szybkiego powrotu do jako-takiej sprawności. Jakoś intuicyjnie wiedzieli, kiedy pomóc, kiedy tego unikać. Dziękuję. 

Opowiadam o tym dlatego, żeby powiedzieć wam, jaka jest (moim zdaniem) różnica między pomocą a wyręczaniem. 

Pomoc jest wtedy, kiedy ktoś ma z czymś ogromne trudności lub nie jest w stanie czegoś zrobić samodzielnie. 

Wyręczanie - wtedy, kiedy chory czego chce i to się za niego po prostu robi. 

Może chodzić o rzeczy malutkie, pierdoły, ale też duże. 

Zdaję sobie sprawę z tego, że trudno ocenić, co tam w ciele i głowie osoby po udarze mózgu siedzi. Ale powiem też, że: 

• chory często będzie chciał, żeby ktoś go wyręczał jak najczęściej. 
• z czasem widać, co chory może, a czego nie. A to oceniam po obserwacji dziesiątek osób, z którymi leżałam na jednej sali. 
• po udarze jest tak, że bardzo szybko się traci energię. Ta męczliwość... Czy wtedy nie pomóc/wyręczyć?
• granica między pomocą a wyręczeniem czasem się zaciera. Ale z czasem odciera. ; )

Tyle jest rzeczy, które, zamiast pomóc, mogą zaszkodzić! Szczególnie po udarze mózgu,

kiedy naprawdę trudno zorientować się w samopoczuciu i możliwościach udarowca. 

Mam teraz ochotę zapytać, czy was wyręczano? Czy pomagano? Czy może coś innego się tam działo? Więc pytam ;p Jak jest/było u was? ; d 

PS

koszmarnie nie lubię tego tekstu, bo kilka razy mi przepadł w związku z tym pisałam go kilka razy. Teraz to już jestem nie tylko zmęczona, ale i znudzona ; )